Malatya’daki Atatürk heykeli en ilginç Atatürk heykelidir…
Daha önce Sarayburnu’ndaki ve Konya’daki Atatürk heykellerinin hikayelerini yazmıştım. Malatya gezim esnasında tesadüfen görüp şok olduğum Atatürk heykelinin de hikayesini yazacağımı söylemiştim. Son günlerde heykellere yapılan saldırılardan sonra artık bu yazıyı yazmak farz oldu. Başlayalım:
Atatürk; siyasi olarak kendisini çok güçlü hissetmediğinden dolayı henüz gelemediği İstanbul’a heykelini diktirttikten sonra “Artık söz heykeltıraşlarda.” diyerek olayı başlatmıştı ve o ölene kadar 34 tane heykeli dikildi. Bir megaloman mıydı? Neden Roma imparatorlarından 1500 yıl sonra yaşarken heykelini diktiren ilk insan oldu? Bunun ilk yazıda tartışmıştım. Çok önemli bir siyasal dönüşüm işine koyulduğu için kişi kültü işlevsel oluyordu. Mütevazı biri de hiç değildi. Halklar böyle koyun oldukça bu işler hep böyle olmak zorundadır. Atatürk’ün icat ettiği bir şey değildir bu.
Ölene kadar 34 heykeli dikildi dedik; peki; en ilginç heykel, Malatya Atatürk heykeli o hayattayken mi dikildi?
Hayır… 1947’de dikildi. Peki, neden en ilginci?
Çünkü görselde de göreceğiniz üzere Atatürk’ün yanında bir nü figür vardır. Bir İslam toplumu için skandal bir şey… Nü figürün cinsel organı yerinde şu anda bir yaprak var ama ilk açıldığında cinsel organı da vardı. Arka tarafı hala kıyafetsiz olarak muhafaza ediliyor.
Heykelin hikayesine bakalım: 1946 yılında yani tek parti döneminde yani Atatürk’ün küs öldüğü İnönü döneminde yapılmıştır. CHP yöneticisi halktan zorla bağış toplayıp bu heykeli yaptırmıştır.
Sadece bunu değil. Malatya valiliği önünde devasa bir İnönü heykeli vardır. TR’nin hiçbir yerinde, valilik önünde Atatürk heykeli haricinde bir şey yoktur. İnönü’nün burada heykeli vardır. Bir de Maçka Parkı’nda var sanırım… Atatürk’le küs ayrılan İnönü, o öldükten sonra onu tarihten kazımak için bazı hamleler yapmıştır. Daha doğrusu kendi kişi kültünü yaratmaya çalışmış ama bu çaba çok kısa sürmüştür.
Malatya’da toplanan paranın büyük bölümüyle devasa İnönü heykeli yaptırılmıştır, geri kalanıyla da biraz şehrin dışında kalan bu skandal Atatürk heykeli yaptırılmıştır.
İnternetteki bazı yazılarda heykelin İnönü tarafından bilinçli bir şekilde skandal bir şey olarak sunulduğu yazıyor. Bunun kesin olarak bilemiyoruz ama muhtemeldir.
Veya sanat diyoruz… Sanat böyle bir şey. İki Türk heykeltıraşın eseri olan bu eserde belki de tamamen sanatsal düşünce hakim. Öyle ilham geldi ve öyle yaptılar… Gelecek tepkileri kestirememiş olmaları biraz zor gerçi. TR’nin hiçbir yerinde nü heykel yokken -Malatya gibi demeye gerek yok- muhafazakar bir şehir meydanına nü heykel dikince neler olabileceğini kestirmek zor olmasa gerek.
Öyle ya da böyle heykel dikildi ve insanları şok oldular. Hala da olmaya devam ediyorlar. TR’de kamusal alanda nü heykeli hazmedebilecek bir yapı hala yok.
İlk başlarda dediğim gibi cinsel organı bile görünüyordu. Sonra protestocu bir ekip bu organı parçaladı ve heykel apar topar bugünkü haline getirildi. Ben bu işin de organize bir iş olduğunu düşünüyorum. Bir gece güvenlik önlemleri bilinçli bir şekilde gevşetildi ve önceden örgütlenmiş bir güruh gizli görevi ifa etti. Böylece ne şiş yandı ne de kebap.
Heykel hala hedef tahtasındadır yalnız. Birtakım sağcı gruplar heykelle ilgili projelerini zaman zaman açıklamaktadırlar.
Bu işler böyle… İktidarlar şehir meydanlarında sembollerini dikerler. Yenilenler onları hiçbir zaman hazmedemezler. İlk fırsatta onları yok etmek isterler. Bu tür şeyler de genelde kaos dönemlerinde gerçekleşir. Veya meczuplar aracılığıyla. Türkiye’nin İslamcıları Atatürk’ü ve ortaya çıkarmaya çalıştığı toplumsal düzeni asla kabullenmediler. Kendilerine güvenemedikleri anlarda hep numara yaptılar, hala yapıyorlar. En baştan en aşağıya hep numara yapıyorlar. Kadir Mısıroğlu’nun cümleleri gerçekçi. Azıcık bu işleri okuyan, araştıran, düşünen bir İslamcının Atatürk’ü sevmesinin mümkün olmaması lazım. Ama bir sürüsü var… Öte yandan, şimdi esnaf Müslüman Atatürkçülere sorsan İslam’da heykelin yasak olmadığını “Olur mu canım hiç öyle şey!” diye savunurlar. Al birini vur ötekine… İşler fena halde karışık ve ben çok sıkılıyorum bu lunaparkta…
Son zamanlarda örgütlü, gerçek, samimi İslamcılar bilinçli olarak meczupları Atatürk heykellerine gönderiyorlar. Ne olacak diye bakıyorlar işte. Bir gün o kaos çıkarsa ilk gidecek olanı Malatya’daki Atatürk heykelidir. Bu da böyle biline… Çünkü gerçek bir skandal…
Not 1: Yazım yanlışlarına bakamayacağım.
Not 2: Antalya’daki bir Atatürk heykelinin yanında da üstsüz kadın figürü vardır.
Alakasız Not: Hazır puding yapmakta dünyanın en iyisiyim.
Sinek ikilisi’nin anlamını gene de anlamış değilim.