Top 11 Bağlamacı

En beğendiğim 11 bağlama icracısını paylaşmak istiyorum. Bu subjektif bir listedir. Benim dinlemekten zevk aldığım kişilerdir bunlar. Türkiye’de tanınmış, tanınmamış çok fazla iyi bağlama icracısı vardır. Onlar içinden bir seçki yaptım. Liste alfabetik sıraya göre verilecektir. Çünkü hangisini daha çok sevdiğimi bilmiyorum. Anladınız siz onu…

Ahmet Koç:
Zülfü Livaneli, Ahmet Kaya, Yedi Karanfil albümlerinde bağlama çalan Ahmet Koç’un solo bağlama albümleri de mevcut. Çok iyi bir parmak baskısı lezzetine sahiptir. Hem alaylı hem mektepli dediklerindendir. Artık 50 yaşında. Bu yaş bağlama icracısı için düşüşe geçme yaşı olarak kabul edilebilir. Hüzünlü olan da budur. Örnek performans.

Arif Sağ:
Şimdilerde değil ama bundan 15 sene önce ilgili herkesin “Türkiye’nin en iyisi” dediği bir icracıydı Arif Sağ. Ben o zaman da bu yargıya katılmıyordum ama Türkiye’de bağlamaya en çok hizmet vermiş insanlardan biri olduğu yadsınamaz. 60lı yılların sonlarından itibaren Orhan Gencebay ile birlikte Türkiye’nin iki star bağlamacısı olarak hayli efsaneleşmişlerdi. O dönemde Arif Sağ da arabeske boyun eğdi. Besteleri, albümleri vardır. Beterin de beteri besteleri vardır. Aynı dönemde TRT’de hizmet veren, İTÜ konservatuvarında hocalık yapan Arif Sağ, farklı yola gitmeyi tercih etmiştir. 80li yıllarda, bu listede yer alan arkadaşlarıyla Alevi müziklerini icra ettikleri Muhabbet serisini çıkarmıştır ve başka çeşit bir star olmuştur. 1982 yılında meşhur Şan Tiyatrosu’ndaki solo konseri bu anlamda Türkiye’de ilktir. Bana göre vasat bir sese sahiptir ama bağlamaya kişilik katmayı başarmıştır. Konuşmayı da çok sever. Üstattır her halükarda. 50 yaşını çoktan geçmiştir. Örnek performans.

Erdal Erzincan:
İkinci kuşak star bağlamacıların ilki ve en önemlisi diyebilirim Erdal Erzincan için. O da İTÜ mezunu. Arif Sağ’ın yeğeni. Onun etkilerini her zaman kabul eder zaten. Erdal Erzincan’ın özgünlüğü şelpe tekniği denen elle çalma metodunda “dünyanın” en iyisi olması. Bu tekniği metodlaştırmış ve bir standart yakalamıştır. Standart kelimesi olumsuz algılanmasın, bu standartın çıtası epeyce yüksektir. Duyarlı bir sanatçıdır. Yine bana göre vasat bir sese sahiptir. Çok iyi bir insan olduğu izlenimini hemen yaratır. Son zamanlarda kısa sap determinizminden de sıyrılmış gözükmektedir. 40ına dayandı. Örnek performans.

Erol Parlak:
Erdal Erzincan ve Arif Sağ’la bir üçlü olarak ortaya çıkmışlardır. Akademisyen bir icracıdır. Performanslarında hem şelpe tekniğine, hem de Orta Anadolu türkülerine yönelmiştir. O da vasat bir sese sahiptir ama bağlama ailesinin her üyesini, her teknikle icra ettiği için albümlerinde bağlamaya doyarsınız. Neşet Ertaş ile ilgili bir kitap yazmıştır. Duyarlı bir sanatçıdır. Şu performansındaki bağlama kullanımı üst düzeydir. Ender iyi söylediği türkülerden biridir.

Hasan Genç:
İlk Youtube fenomeni. Konya’da sıradan bir kursta hoca olan Hasan Genç, Youtube’da videoları yayınlanınca bir fenomene dönüşmüştür ve daha profesyonel olmuştur. Şu anda bağlamayla ilgilenen herkesin bildiği bir isimdir. Tek kelimeyle kusursuz bir tekniğe sahiptir. O kadar yani. Ne kadar zor ve hızlı şeyler de çalsa gram sektirmiyor. Elindeki müzik aletine %100 hakim. Onunla her şeyi yapabilecek gibi duruyor. Ayrıca solo atma konusunda da benzersiz. 10 sene öncesinden keşfedilseydi keşke. Birçok inanılmaz performansı var Youtube’da ama ben meşhur olduğu performansı sizlere sunmak istiyorum. Videodaki muhabbetler de çok komik bu arada. Genç inanılmaz şeyler yaparken etrafındakiler hiçbir şeyin farkında değil gibiler.

İsmail Altunsaray:
Bana göre bu listede yer alan ve sesiyle de çok iyi bir yorumcu olan üç isimden biri. Hem allahına kadar alaylı hem de allahına kadar mektepli. Hatta akademisyen. Uzun yıllardır piyasada olmasına rağmen, son yıllarda sesini de kullanmasıyla öne çıkmaya başladı. Doğma büyüme Kırşaarlı olması dolayısıyla tam olarak yerel bir renk. Muharrem Ertaş’ın çaldığı meydan sazı dediğimiz çok büyük sazları da kullanıyor. Ne demeli ki? Önü sonuna kadar açık. Örnek performans.

İsmet Topçu:
Hasan Genç’in mi tekniği daha iyi İsmet Topçu’nun mu bilemiyorum. Yaşayıp yaşamadığını da bilmiyorum. Bu anlamda o da bir efsane. Orhan Gencebay’ın albümlerinde görülmüştür ama disipline gelmeyi sevmediği için çok da aranan bir stüdyo icracısı olamamıştır. İnanılmaz bir tekniği vardır. Gerçekten resmen bağlamayı yer. Sevişir onunla. Pavyonların, uyuşturucu alemlerinin icracısıdır. Değeri bilinmeyen aynı zamanda değerini bildirtmemek için her şeyi yapmış birisidir. Kral falan gibi sinir bozucu lakapları vardır. Umarım ölmemiştir ve yeniden görünür olur. Örnek performans. Sanırım ölmemiş.

Mehmet Erenler:
TRT ekolünden gelen biridir Mehmet Erenler. Cemaatçilere benzeyen bir tipi vardır. Yolda görseniz “bu kişi bağlamayı öttürüyor” diye hayatta düşünmezsiniz. Klasik tarzda icraları vardır. Bozlak açışlarında evrende bir numaradır. O bozlak çalmaya başladığında sanki evrendeki her şey durur, diyalektik bile durur (oha!) ve sadece o konuşur. Örnek performans.

Musa Eroğlu:
Mersin’in Mut ilçesinde doğup büyüyen Musa Eroğlu, tüm yerel renkleri bünyesinde barındırarak 70li yıllarda Ankara’ya gelmiştir. İbrahim Tatlıses’in Dışkapı pavyonlarındaki orkestrasında bağlamada o vardır. TRT’de mahalli sanatçılık da yapan Eroğlu binlerce türkü derlemiştir. 80li yıllarda Muhabbet projesindedir. 90larda “Halil İbrahim” türküsüyle biraz da kitlesel tanınırlık kazanan Eroğlu da artık iyice yaşlanmıştır. Dede lakabıyla hem Aleviliği vurgulanır 😛 hem de bir çeşit saygıdeğerlik atfedilir kendisine. Gerektiğinde aciliyet gerektiren performanslar sergiler ama onun saza verdiği lezzet, duygu kimsede yoktur. Bu listedeki icracılar içerisinde, ilk duyulduğu saniyede teşhis edilebilen bence tek kişidir. Sesiyle de fark yaratan ikinci kişi. Örnek performans.

Soner Mızrak:
Yine bir Youtube fenomeni. Hasan Genç’in aksine meşhur olamadı. Kimdir, necidir pek bilinmez ama bana göre bayağı iyi. Örnek performans.

Yavuz Top:
Hikayesi Arif Sağ ve Musa Eroğlu’yla benzer. 70li yıllar TRT, 80ler Muhabbet, 90lar solo işler sonrasında geriye çekilme. Solo işleri Sağ ve Eroğlu kadar ilgi çekmemiştir. Muhabbet projesindeki en virtüoz karakterli icracıdır. Sesiyle de var olan üçüncü kişi. Örnek perfromans.